Ναι μεν αλλά από το ΙΟΒΕ...

...στην τριμηνιαία του έκθεση. 

- Ολόκληρη η έκθεση εδώ

Πότε μισογεμάτο και πότε μισοάδειο βλέπει το ποτήρι της ελληνικής οικονομίας το ΙΟΒΕ στην τριμηνιαία του έκθεση που έδωσε χθες στη δημοσιότητα. 
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: "Η ελληνική οικονομία βρίσκεται πολύ κοντά σε σημείο σταθεροποίησης. Ανεξάρτητα από τις επιμέρους και τεχνικής φύσης αναλύσεις για τις λεπτομέρειες των μετρήσεων και των προβλέψεων, τα δίδυμα ελλείμματα που συνόψιζαν τις χρόνιες παθογένειες της οικονομίας, το δημοσιονομικό και του εξωτερικού ισοζυγίου, πλησιάζουν σε σημείο εξισορρόπησης, οι τιμές αποκλιμακώνονται, ενώ η επί εξαετία ύφεση επίσης φαίνεται ότι σταδιακά φτάνει στο τέλος της. Αυτή η σταθεροποίηση της οικονομίας δεν σηματοδοτεί μόνο ότι το καταστροφι-κό για την οικονομία σενάριο έχει πλέον απομακρυνθεί, αλλά αποτελεί την απαραίτητη βά-ση για κάθε βελτίωση από τώρα και στο εξής".
Και συνεχίζει: "Ασφαλώς, και σε καμία περίπτωση η σταθεροποίηση που έχει επιτευχθεί δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο. Η άποψη ότι μπορεί να επιτευχθεί ανάπτυξη μέσω συστηματικών ελλειμμάτων, όπως στο παρελθόν, είναι αφελής και επικίνδυνη. Η ελληνική κοινωνία και οικονομία θα πρέπει να αποδεχθούν την προσαρμογή τους σε δυο βασικούς κανόνες και να υπολογίζουν ότι θα κινούνται κάτω από τους αντίστοιχους περιορισμούς: ότι η αύξηση της κατανάλωσης συνολικά θα ακολουθεί την αύξηση της παραγωγικότη-τας και ότι ο δημόσιος τομέας δεν θα μπορεί να δαπανά χρήματα που δεν έχει. Αυτή η προσαρμογή, και η συνακόλουθη πειθαρχία, μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παρά-γοντα εξυγίανσης, καθώς θα καταστήσει άμεσο ζητούμενο την αύξηση της παραγωγικότη-τας και της ανταγωνιστικότητας. Όμως η στιγμή επιβάλει βαθύτερη και ευρύτερη αξιολόγη-ση και προβληματισμό. Πρέπει να τονισθεί ότι αν, επιτέλους, οι απαραίτητες διορθωτικές μεταρρυθμίσεις δεν προωθηθούν, με σαφήνεια, επιμονή και με την αίσθηση του απολύτως επείγοντoς, η ελληνική οικονομία κινδυνεύει για πολύ μακρό χρόνο να κινείται «οριζόντια», με πολύ ασθενείς ρυθμούς ανάπτυξης και με εισοδήματα και παραγωγικότητα καθηλωμένα σε χαμηλά επίπεδα. Όσον αφορά στη μακροοικονομική εικόνα, η πορεία του δεύτερου τριμήνου του 2013 ήταν συνολικά καλύτερη από την αναμενόμενη. Η εικόνα του ΑΕΠ αναμένεται βελ-τιωμένη και κατά το τρίτο τρίμηνο (εν μέρει λόγω των θετικών εξελίξεων στον τουρισμό) και ασθενέστερη στο τελευταίο τρίμηνο του έτους. Με δεδομένη πάντως τη συνολική εικό-να του εξαμήνου, όπως εξηγείται στην έκθεση δικαιολογείται πλέον μια προσαρμογή της συνολικής πρόβλεψης για την ύφεση στο σύνολο του έτους. Αυτή αναμένεται ότι θα κινηθεί στην περιοχή του 4%, αν και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του τρέχοντος οικονομικού περι-βάλλοντος και οι περισσότεροι δευτερεύοντες δείκτες δείχνουν ότι μάλλον η ύφεση θα είναι κατά λίγο μεγαλύτερη από αυτό το επίπεδο. Στη συνέχεια και επίσης με βάση τις πιο πρό-σφατες αναθεωρήσεις και προβολές, το πιθανότερο είναι ότι η ύφεση περίπου θα μηδενι-σθεί στο 2014. Όμως υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες και εκκρεμότητες που θα μπο-ρούσαν να οδηγήσουν είτε σε ασθενέστερη ή υπό προϋποθέσεις σε καλύτερη πορεία από αυτή.Ποια είναι λοιπόν τα κύρια ποιοτικά χαρακτηριστικά της πρόσφατης προσαρμογής, τι σημαίνουν για το επόμενο διάστημα και ποιες σχετικές προτάσεις πολιτικής είναι ενδεδειγ-μένες; Στη θετική πλευρά, το κύριο (και επίσης πολύ ελπιδοφόρο για το μέλλον) πρόσφατο χαρα-κτηριστικό είναι η αύξηση της τουριστικής κίνησης. Με την εγχώρια ζήτηση να βρίσκε-ται υπό συνεχή πίεση, και το σχετικά πολύ αργό αναπροσανατολισμό των παρα-γωγών αγαθών προς τις αγορές του εξωτερικού, ο τουρισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην αποκλιμάκωση της συνολικής ύφεσης. Αν δεν υπάρξουν απρόβλεπτες δυ-σμενείς εξωτερικές εξελίξεις, θα συνεχίσει να παίζει αυτό τον ρόλο και στο άμεσο μέλλον. Όσον αφορά στη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά το δεύτερο τρίμηνο, αυτή ήταν μικρότερη από την αναμενόμενη. Μια πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι ένα μη κα-ταγεγραμμένο μέρος των εισοδημάτων παραμένει ανθεκτικό στην κρίση και με τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης επιστρέφει στην κατανάλωση. Γενικότερα η ευεργετική επίδραση της σταδιακής σταθεροποίησης και της ανάκαμψης των προσδοκιών σε μια οικονομία που βρίσκεται σε ύφεση επί τόσο μακρύ διάστημα δεν πρέπει να υποτιμάται. Αναφορικά με την ιδιωτική κατανάλωση, σημειώνουμε ότι συνεχίζει να υποχωρεί αλλά και ταυτόχρονα να αποτελεί τον κύριο παράγοντα του ΑΕΠ. Υπό αυτές τις συνθήκες, η συνεχι-ζόμενη ύφεση δεν αποτελεί έκπληξη και, περίπου ως αποτέλεσμα απλής αριθμητικής, η έ-ξοδος από αυτή δεν θα είναι εφικτή χωρίς μια σταθεροποίηση και σταδιακή αύ-ξηση (και) των καταναλωτικών δαπανών. Όσο αφορά τώρα τις τιμές αγαθών και υπη-ρεσιών, καταγράφεται πλέον μια συστηματική αποκλιμάκωση. Η πολύ σημαντική μείωση του κόστους εργασίας και κυρίως αυτή της ζήτησης, οδηγεί πλέον - αν και με μεγάλη καθυ-στέρηση - και σε μείωση των τιμών σε ευρύ φάσμα κλάδων. Η εξέλιξη κρίνεται ως θετική και κρίσιμη, αν και με συνεχιζόμενη πίεση στις σχετικές τιμές καθίσταται δυσχερέστερος ο χειρισμός των, σε κάθε επίπεδο, συσσωρευμένων χρεών. Τα κύρια σημεία ανησυχίας αφορούν την ιδιαίτερα ασθενή δυναμική των επενδύσεων και των εξαγωγών. Με την παραγωγή συνολικά σε υποχώρηση, η αύξηση της ανεργίας είναι φυσικό επακόλουθο. Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η θετική δυναμική του εξωτερι-κού ισοζυγίου εμφανίζεται πολύ ασθενέστερη αν αφαιρέσει κανείς παράγοντες που μάλλον δεν μπορούν να θεωρηθούν ως συστηματικοί, όπως και ειδικότερα τις εξαγωγές καυσίμων. Συνολικά, στη διετία, η εικόνα των εξαγωγών αγαθών σε σταθερές τιμές εμφανίζεται στάσι-μη. Αν λοιπόν το ζητούμενο είναι μια στροφή προς εξωστρεφή και νέα επιχειρηματι-κότητα και τις αντίστοιχες επενδύσεις που θα την στηρίζουν, ως συνθήκη για ένα συστηματικά υγιές εξωτερικό ισοζύγιο, ο στόχος δεν έχει επιτευχθεί. Η πολύ ση-μαντική μείωση του κόστους εργασίας όπως και αυτή της εγχώριας ζήτησης δεν ήταν επαρ-κείς συνθήκες ώστε να στραφούν οι επιχειρήσεις προς το εξωτερικό. Σε ένα βαθμό αυτό είναι αναμενόμενο: τα παραγωγικά υποδείγματα αλλάζουν μόνο σταδιακά. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται χρόνο να εμπεδώσουν το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται και στη συνέχεια να προσαρμοσθούν και μετασχηματιστούν ανάλογα. Αυτός ο μετασχηματισμός εξαρτάται και εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό από νέες επενδύσεις και όσο οι επενδύσεις αυτές είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο, οι θετικές εξελίξεις θα παρατηρούνται μόνο με ιδιαίτερα αργό ρυθμό. Οι επενδύσεις αυτές βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο για τρεις τουλάχιστον λόγους, την έλλειψη χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους, την ύπαρξη αργού παραγωγικού δυναμικού σε πολ-λούς κλάδους, αλλά κυρίως την έως τώρα πολύ έντονη αβεβαιότητα, τόσο σε μακροοικονο-μικό επίπεδο όσο και σε αυτό των φορολογικών και άλλων επιμέρους πολιτικών".