Το καλό του τουρισμού είναι το καλό της χώρας

 Του Γιώργου Βερνίκου* 

Πώς αλλάζουν οι καιροί! 
Τη δεκαετία του ’70 ήμουν φοιτητής και ήταν της «μόδας» να συζητάμε για την ανάγκη «αυτοδύναμης βιομηχανικής παραγωγής», ακόμα και για τη βαριά βιομηχανία. 
Θυμάμαι μελέτη στο πανεπιστήμιο για την ανάγκη ύπαρξης αυτοδύναμης πολιτικής στον χάλυβα! 
Νόμιζαν ότι τα εργοστάσια, όπου και αν κατασκευάζονταν, ακόμα και μέσα στα δάση, έφερναν ανάπτυξη και απασχόληση. Το βιομηχανικό σύνδρομο, παρέα με τον προστατευτισμό, ήταν βαθιά ριζωμένο στο «βαθύ κράτος». 
Αλλες εποχές, άλλες προτεραιότητες. 
Ο τουρισμός εθεωρείτο παρακατιανή δραστηριότητα και είναι χαρακτηριστική η φράση της εποχής «δεν θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης». 
Παρ’ όλα αυτά, ο τουρισμός σιγά σιγά αναπτυσσόταν, κέρδιζε έδαφος, έστω και άναρχα, πολλές φορές και με χαμηλή αισθητική. Με τη νέα εποχή και τη μείωση του προστατευτισμού, έγινε φανερό ότι κάθε χώρα πρέπει ν’ αναπτύσσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. 
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) δημιουργήθηκε το 1991 -την περίοδο της μεγάλης αλλαγής- με βασικό στόχο την ανάδειξη του πρωταγωνιστικού ρόλου του τουρισμού στην ελληνική οικονομία, με όρους ποιότητας και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Ο δρόμος να πείσουμε την κυβέρνηση, τους πολιτικούς και την κοινωνία ήταν μακρύς και δύσκολος.
Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει σημαντικά.
Ο τουρισμός αναγνωρίζεται πλέον απ’ όλους και θεωρείται θεμέλιος λίθος για το παρόν και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Κατέγραψε αξιοσημείωτη αντοχή μέσα στην κρίση. Το 2013 διαμόρφωσε άμεσα έσοδα 12,2 δισ. ευρώ μαζί με την κρουαζιέρα, και με τους πολλαπλασιαστές δημιουργεί συνολική ζήτηση στην οικονομία 34 δισ. ευρώ, ήτοι το 16,4% του ΑΠΑ. Καλύπτει το 51% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου. Συμβάλλει με 18,4% στην άμεση και έμμεση απασχόληση, με 737.000 θέσεις εργασίας. Τα επόμενα χρόνια το 42% της αύξησης της απασχόλησης θα προέρχεται από τον τουρισμό. Ο τουρισμός είναι στενά συνδεδεμένος με τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Απαιτεί μια συλλογική προσπάθεια πολλών ανθρώπων, προκειμένου να έχουμε εμείς οι ίδιοι μια καλύτερη ζωή και το τελικό προϊόν που προσφέρουμε να είναι ανταγωνιστικό. Να παρέχουμε υπηρεσίες με το χαμόγελο, με κέφι και μεράκι, από τον ταξιτζή και τον σερβιτόρο μέχρι τον πιο μικρό, αλλά και μεγάλο επιχειρηματία. Από τον δήμαρχο μέχρι την υπηρεσία καθαριότητας και αποχέτευσης. Το κυριότερο, να μαθαίνουμε να επιβιώνουμε σ’ έναν σύγχρονο ανταγωνισμό χωρίς προστατευτισμό.
Ολα αυτά μου ήρθαν στον νου όταν με έκπληξη διάβασα πρόσφατες ανακοινώσεις και άρθρα, όπου εκφράζεται το παράπονο ότι από επίσημα χείλη πλέκεται το εγκώμιο του τουρισμού, ενώ συκοφαντείται η βιομηχανία!
Στις ανακοινώσεις αυτές υπάρχει ο ισχυρισμός ότι η βιομηχανία αντιμετωπίζει την ανεπάρκεια της γραφειοκρατίας και της δημόσιας διοίκησης, τη δύσκολη πρόσβαση σε πιστώσεις, το επαχθές φορολογικό σύστημα και τους συνεχείς πολιτικούς πειραματισμούς.
Λες και αυτά τα υφίσταται μόνο η βιομηχανία και όχι ο κάθε Ελληνας! Ακόμα και σήμερα είναι γεγονός ότι η τραπεζική χρηματοδότηση προς τη βιομηχανία είναι τρεις φορές μεγαλύτερη απ’ ό,τι στον τουρισμό.
Μία βιομηχανική μονάδα, με τη σημερινή νομοθεσία, μπορεί ακόμα να χτιστεί πιο κοντά στην παραλία από μια ξενοδοχειακή!
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μεταποίησης βρίσκεται στο 9% του ΑΕΠ της χώρας, ένα ποσοστό συνεχώς μειούμενο από το 1985. Είναι δεδομένο ότι δεν έχω τίποτα με τη βιομηχανία.
Πιστεύω στην ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη και τη σύνδεση της τουριστικής κατανάλωσης με την εγχώρια παραγωγή σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Εχουμε πολλούς κοινούς αγώνες μπροστά μας και δεν χρειάζονται επιχειρήματα που δεν μας ενώνουν. Αλλά, όπως και να το κάνουμε, η ζωή αλλάζει και γυρίζει ο τροχός.
Κάποτε ο ιδρυτής της Ford έλεγε ότι «ό,τι είναι καλό για τη Ford και την αυτοκινητοβιομηχανία είναι καλό και για την Αμερική».
Σήμερα στη χώρα μας ισχύει ότι ό,τι είναι καλό για τον τουρισμό είναι καλό και για την Ελλάδα. Μακάρι να το καταλάβουμε όλοι μας!

* Ο κ. Γ. Βερνίκος είναι γενικός γραμματέας του ΣΕΤΕ.
Δημοσιεύθηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 21 Δεκεμβρίου