IOBE: Οικονομικές επιδράσεις των διαρθρωτικών αλλαγών...

Πραγματοποιήθηκε εκδήλωση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) και της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, με αντικείμενο τις οικονομικές επιδράσεις των διαρθρωτικών αλλαγών. 

Βασικοί ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Επικεφαλής της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Horst Reichenbach και ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, ενώ εναρκτήριο χαιρετισμό απηύθυνε ο κ. Πάνος Καρβούνης, Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα. Ευρήματα από πρόσφατες μελέτες σχετικά με τις οικονομικές επιδράσεις των διαρθρωτικών αλλαγών παρουσίασαν οι κ.κ. Svetoslav Danchev, Υπεύθυνος του τμήματος Μικροοικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του ΙΟΒΕ και Νίκος Ζόνζηλος, Επιστημονικός Συνεργάτης του ΙΟΒΕ.

Στον εναρκτήριο του χαιρετισμό, ο κ. Καρβούνης επεσήμανε τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια τονίζοντας τη συμβολή της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι "το έργο που έχει γίνει έως σήμερα από τη χώρα μας δεν είναι αμελητέο. Πράγματι, έχουν υλοποιηθεί πολλές και σημαντικές μεταρρυθμίσεις σε διάφορους τομείς. Πολλές από αυτές δεν θα μπορούσαν όμως να γίνουν χωρίς την υποστήριξη της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα, την τεχνογνωσία και την εμπειρία των στελεχών της". 

Ο κ. Reichenbach τόνισε, στην ομιλία του, ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει καταφέρει να υιοθετήσει μια εκτενή ατζέντα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. 

Όπως επιβεβαιώνεται και από τη διεθνή της κατάταξη, η Ελλάδα έχει βελτιώσει σημαντικά την απόδοσή της τα τελευταία δύο χρόνια. Ωστόσο, ο δρόμος παραμένει μακρύς και οι προσπάθειες δεν πρέπει να σταματήσουν: «Είναι σημαντικό οι μεταρρυθμίσεις να συνεχιστούν ώστε να βελτιωθούν περαιτέρω η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και η Ελλάδα να γίνει πιο ελκυστική στους επενδυτές. Οι επιδράσεις από τις μεταρρυθμίσεις και από την προοπτική για ανάπτυξη δεν είναι ακόμα ορατές στους πολίτες, αλλά τα αποτελέσματα των μελετών του ΙΟΒΕ καταδεικνύουν τα σημαντικά οφέλη των μεταρρυθμίσεων αυτών μεσοπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα. 

O κ. Βέττας αναφέρθηκε στην πολύ σημαντική προσαρμογή που έχει επιτευχθεί στην Ελληνική οικονομία, όπως αυτή αντανακλάται και από τις θετικές εξελίξεις στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στο πρωτογενές πλεόνασμα. Αυτή αποτελεί βάση για μια πορεία ανάπτυξης και δεν πρέπει να υπάρξει σχετική οπισθοδρόμηση. Αναφορικά με τις απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, παρατήρησε ότι σημαντική πρόοδος έχει επιτευχθεί σε πολλά μέτωπα, αλλά επίσης διατύπωσε την άποψη ότι η έως τώρα πρόοδος έχει υπάρξει άνιση. Επίσης ότι η συνολική δυναμική των μεταρρυθμίσεων απαιτείται να ενισχυθεί ώστε να επιτευχθεί η απολύτως απαραίτητη πορεία ανάπτυξης. Απέδωσε, κατά ένα σημαντικό μέρος, τη σχετικά αδύναμη πορεία των εξαγωγών και των επενδύσεων και συνολικά τη συσσωρευμένη βαθιά ύφεση στην έλλειψη ενός ισχυρού και σταθερού σήματος που θα προέρχονταν από την πλήρη εφαρμογή των σχετικών μεταρρυθμίσεων. Περιέγραψε συνθήκες υπό τις οποίες η ελληνική οικονομία μπορεί να επιστρέψει σύντομα σε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης αλλά και τις σχετικές προκλήσεις. 

Στη συνέχεια, ο κ. Danchev αναφερόμενος στα βασικά σημεία δύο πρόσφατων μελετών , τόνισε τη σημασία της παρακολούθησης δεικτών απόδοσης, τόσο ως προς τις αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο, όσο και ως προς την επίδραση αυτών των αλλαγών στη λειτουργία της αγοράς και παρουσίασε την πρόοδο της Ελλάδας στους τομείς των δημόσιων συμβάσεων, των επενδύσεων, του ανταγωνισμού και των εξαγωγών. 

Από τις μελέτες προκύπτει ότι η ίδρυση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) το Σεπτέμβριο του 2011 αποτελεί τη σημαντικότερη αλλαγή στον τομέα δημόσιων προμηθειών που έχει ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής, καθώς η ενισχυμένη διαφάνεια που προσέδωσε η λειτουργία της φαίνεται ότι έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση του κόστους των προμηθειών του Δημοσίου. Όσον αφορά στις επενδύσεις, από την ανάλυση στοιχείων 26 Ευρωπαϊκών χωρών, προκύπτουν σημαντικά οφέλη από τις αλλαγές που έχουν καταφέρει να μειώσουν το χρόνο και το κόστος των απαιτούμενων διοικητικών διαδικασιών για την υλοποίηση των επενδύσεων, ενώ η ενίσχυση του ανταγωνισμού μέσω εξάλειψης των εμπόδιων ίδρυσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων αποδεικνύεται ότι έχει μειώσει το επίπεδο των τιμών, ειδικά για τον τομέα των Υπηρεσιών. 

Τέλος, η εμπειρική ανάλυση με βάση στοιχεία από Ευρωπαϊκές χώρες παρέχει ισχυρές ενδείξεις ότι μεταρρυθμίσεις που διευκολύνουν τις εξαγωγές (π.χ. μείωση των απαιτούμενων εγγράφων, του χρόνου και του διοικητικού κόστους για τη διεκπεραίωση των εξαγωγών) οδηγούν πράγματι σε αξιοσημείωτη αύξηση των εξαγωγών. 

Στη συνέχεια, ο κ. Ζόνζηλος παρουσίασε την έκθεση με θέμα "Αποτίμηση των μακροοικονομικών επιδράσεων των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα". Για το σκοπό της έκθεσης, καταρτίστηκαν τέσσερα εναλλακτικά σενάρια που αντιστοιχούν σε τέσσερεις βασικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις: 

• Βελτίωση της λειτουργίας του συστήματος δημόσιων προμηθειών. 

• Ενίσχυση επιχειρηματικότητας και των ιδιωτικών επενδύσεων. • Ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τομέα των εμπορευσίμων και μη εμπορεύσιμων κλάδων. 

• Ενίσχυση της παραγωγικότητας της εργασίας και της συνολικής παραγωγικότητας. 

Σύμφωνα με τον κ. Ζόνζηλο, η εφαρμογή με αξιόπιστο τρόπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προτείνονται μπορεί σταδιακά να οδηγήσει την οικονομία σε σαφώς υψηλότερα επίπεδα προϊόντος και απασχόλησης, μέσω της ευκαμψίας στις αγορές και στο σύστημα τιμών που επέρχεται. Επιπλέον, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η συστηματική προώθηση των μεταρρυθμίσεων σε ένα μεγάλο εύρος τομέων της οικονομίας μπορεί να εξασφαλίσει σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, με παράλληλη άνοδο της απασχόλησης και του προϊόντος, χωρίς τη δημιουργία ύφεσης. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία τώρα, που η χώρα βρίσκεται σε φάση εξόδου από την κρίση και η αποκατάσταση των ανισορροπιών στις εσωτερικές αγορές προϊόντος και εργασίας πρέπει να συνοδευτεί και με τη διατήρηση της ισορροπίας στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. 

Ο κ. Ζόνζηλος επισήμανε επίσης ότι μεθοδολογικά η αποτίμηση έγινε με τη βοήθεια μιας εκδοχής τριών περιοχών (Ελλάδα, Ζώνη του Ευρώ και λοιπός κόσμος) του πολυεθνικού υποδείγματος γενικής ισορροπίας GIMF του ΔΝΤ που αναπτύχθηκε και διαμετρήθηκε στο ΙΟΒΕ.