"Άντεξε" και η Απασχόληση στα ελληνικά ξενοδοχεία

- Αυξήθηκε η απασχόληση τον Αύγουστο στα Ξενοδοχεία, τι αναφέρει η έρευνα πεδίου του ΙΤΕΠ

- Σημαντικά χαμηλότερη η απασχόληση αλλοδαπών εργαζομένων στα ελληνικά ξενοδοχεία σε σχέση με Γερμανία και Ισπανία 

- Δείτε εδώ αποσπάσματα από τη συνέντευξη

Σε μια περίοδο όπου ο αριθμός των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα βαίνει διαρκώς συρρικνωμένος, αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι τα ελληνικά ξενοδοχεία, μολονότι οι αφίξεις μειώθηκαν το 2012, διατήρησαν τα μεγέθη τους στον τομέα της απασχόλησης. Τούτο καταδεικνύει έρευνα πεδίου του ΙΤΕΠ το οποίο αποτελεί το επιστημονικό όργανο του Ξ.Ε.Ε., καθώς και η μελέτη του Ινστιτούτου με θέμα : «Η απασχόληση στον τουριστικό τομέα». Ειδικότερα σύμφωνα με την ετήσια έρευνα πεδίου που πραγματοποιεί το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων, στην οποία φέτος συμμετείχαν 1.200 ξενοδοχειακές μονάδες, οριακή αύξηση ύψους 0,8% σημείωσε η συνολική απασχόληση στα ελληνικά ξενοδοχεία τον Αύγουστο του 2012 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2011 ανερχόμενη στα 119.990 άτομα. Αντίθετα ποσοστιαία μείωση κατά 2,3%, εμφάνισε η συνολική απασχόληση τον Μάιο του 2012 συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2011 πέφτοντας στα 92.100 άτομα.Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό την υψηλή περίοδο διευρύνεται ο αριθμός των απασχολούμενων στα ελληνικά ξενοδοχεία μολονότι ο τζίρος των μονάδων το 2012 σε σχέση με το 2011 απομειώνεται. Η πτώση στον αριθμό των απασχολούμενων τον Μάιο οφείλεται στο γεγονός ότι αρκετός αριθμός ξενοδοχείων δεν άνοιξαν καθόλου ή λειτούργησαν καθυστερημένα. Ενδεχομένως τα μεγέθη απασχόλησης στα ξενοδοχεία θα ήταν υψηλότερα αν δεν καταγραφόταν η δραματική πτώση στην κίνηση του εσωτερικού τουρισμού εξ αιτίας της οικονομικής ύφεσης, εξέλιξη που αποτυπώθηκε εντονότερα στους ορεινούς προορισμούς. 

Στην τοποθέτησή του ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Γεώργιος Αλ. Τσακίρης τόνισε: "Στην Ελλάδα το 61,6% των ξενοδοχείων απασχολεί λιγότερους από 5 εργαζόμενους και μόνο το 2,4% απασχολεί πάνω από 100 άτομα. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει την σύνδεση των μικρού μεγέθους ξενοδοχειακών επιχειρήσεων με τον υπόλοιπο οικονομικό ιστό και τον κοινωνικό ιστό της περιοχής που δραστηριοποιούνται. Γι’ αυτό η τουριστική δραστηριότητα πέραν όλων των άλλων αποτελεί και βασικό εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης".

Και συνέχισε: " Η Ελλάδα οφείλει και πρέπει να υιοθετήσει ένα αναπτυξιακό μοντέλο που θα δίνει έμφαση στην ποιότητα και όχι στην προσέλκυση πελατών μέσω της συνεχούς μείωσης των τιμών, παραμένοντας όμως τιμολογιακά ανταγωνιστική.

Γι’ αυτό προτείνονται μέτρα περιορισμού του μη μισθολογικού κόστους, της γραφειοκρατίας που επιβαρύνει αναίτια τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις και συγχρόνως δραστικό περιορισμό  της φορολογικής επιβάρυνσης του τουριστικού προϊόντος, μέσω της μείωσης, τόσο  των έμμεσων φόρων, όπως είναι ο ΦΠΑ στην εστίαση όσο και των τελών ακινήτων που επιβαρύνουν τα ξενοδοχεία.

Η πρωτόγνωρη οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα μας έχει αναπόφευκτα πλήξει σημαντικά  την αγορά εργασίας. Είναι σημαντικό να τονίσουμε εδώ ότι παρά τα όσα λέγονται για την απασχόληση αλλοδαπών στα Ελληνικά ξενοδοχεία, οι αλλοδαποί που απασχολούνται σε αυτά, μειώθηκαν το 2012 σε σχέση με το 2011 κατά περίπου 7-8%. Η συμμετοχή αλλοδαπών αντιστοιχεί στο 22-23% του συνολικού δυναμικού. Την ίδια στιγμή στην  Ισπανία, μια χώρα με την ίδια με εμάς ποσοστά ανεργίας, το ποσοστό των αλλοδαπών εργαζομένων στα ξενοδοχεία είναι  53 % ενώ το αντίστοιχο στην Γερμανία είναι  31%. Στην παρούσα δυσμενή συγκυρία, ο τουρισμός αποτελεί τον μοναδικό εξωστρεφή κλάδο της οικονομίας που μπορεί να στηρίξει την απασχόληση να δημιουργήσει νέες θέσεις και να στηρίξει τις υπάρχουσες. Άλλωστε μετά το 2000 είναι ο μόνος κλάδος του ιδιωτικού τομέα που έχει δημιουργήσει 60.000 νέες θέσεις απασχόλησης, τη στιγμή που σε όλους τους υπολοίπους τομείς, με εξαίρεση ορισμένους τομείς του Δημόσιου, η απασχόληση έχει συρρικνωθεί.

Η Πολιτεία, αν όχι να βοηθήσει, τουλάχιστον πρέπει να αφήσει τις τουριστικές επιχειρήσεις να ανασάνουν επιχειρηματικά, ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν πλούτο για τη χώρα. Γιατί όπως αποδεικνύει η μελέτη που θα σας παρουσιάσουμε, η τουριστική δραστηριότητα προσφέρεται από τη φύση της για απασχόληση ατόμων με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ομάδων που πλήττονται σήμερα από μακροχρόνια ανεργία ενώ παράλληλα είναι  χρήσιμο για την πολιτεία και την κυβέρνηση, να γνωρίζουν με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να τονώσουν την απασχόληση σε ένα από τους ελάχιστους τομείς της οικονομίας που η χώρα μας παραμένει ανταγωνιστική στις διεθνείς αγορές".

Περιφέρεια

Όπως υπογραμμίζει στην έρευνα του το ΙΤΕΠ, σε περιφερειακό επίπεδο, καταγράφεται υψηλή μείωση της απασχόλησης στις περιοχές που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό Ελλήνων πελατών. Αντίθετα, σημειώνεται αύξηση της απασχόλησης στους παραδοσιακούς προορισμούς που εξυπηρετούν κατά κύριο λόγο αλλοδαπούς πελάτες. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στις περιοχές Ηπείρου – Θεσσαλίας με -31,5% το Μάιο και -21,3% τον Αύγουστο. Ακολούθησε η Πελοπόννησος, όπου η απασχόληση συρρικνώθηκε κατά 16% και η Αττική, όπου υπήρξε μείωση κατά 8,2% τον Αύγουστο.

Επισημαίνεται ότι η απασχόληση στα ξενοδοχεία της Αττικής μειώνεται συνεχώς από το 2008. Η φετινή σμίκρυνση του αριθμού του εργατικού δυναμικού έρχεται να προστεθεί σε μια αφύσικα υψηλή πτώση της απασχόλησης κατά 19,4% το 2011. Σημειώνεται εδώ ότι η περσινή μείωση σε μεγάλο βαθμό είχε προκληθεί εξαιτίας του γεγονότος ότι είχαν διακόψει τη λειτουργία τους αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Η σημαντικότερη άνοδος της απασχόλησης μεταξύ 2011-12 καταγράφεται στην περιφέρεια της Μακεδονίας-Θράκης αγγίζοντας το +11,4%. Το προηγούμενο έτος είχε καταγραφεί πτώση της απασχόλησης κατά 8,56% στην εν λόγω περιοχή, λόγω των αρνητικών επιδόσεων που είχαν σημειώσει τα ξενοδοχεία της πόλης της Θεσσαλονίκης το 2011.Στην ουσία φέτος η απασχόληση στη συγκεκριμένη περιφέρεια επανήλθε στα επίπεδα του 2010.

Στην Κρήτη και τα Νησιά του Νοτίου Αιγαίου η απασχόληση αυξήθηκε για άλλη μια χρονιά και φέτος. Η περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου είναι η μόνη περιοχή, όπου διευρύνεται διαρκώς η απασχόληση από το 2008 και εντεύθεν. Σε αυτό έχει συμβάλλει αποφασιστικά η συνεχής επέκταση του αριθμού και κατ’ επέκταση δυναμικού των ξενοδοχείων υψηλών κατηγοριών.

Επίσης να σημειωθεί ότι το 2012 το ξενοδοχειακό δυναμικό της χώρας αυξήθηκε κατά 3.000 δωμάτια. Τα περισσότερα από αυτά προστέθηκαν στο δυναμικό του Νοτίου Αιγαίου, της Κρήτης και της Μακεδονίας – Θράκης. Μάλιστα δίχως την παρατηρούμενη αύξηση της απασχόλησης που οφείλεται στη λειτουργία των νέων μονάδων, ο αριθμός των εργαζομένων στα ελληνικά ξενοδοχεία θα είχε συρρικνωθεί κατά 1,3% επιπλέον το Μάιο, ενώ θα εμφάνιζε αρνητικό πρόσημο τον Αύγουστο.

Για άλλη μια χρονιά συνεχίστηκε η τάση συγκέντρωσης της τουριστικής δραστηριότητας στη νησιωτική χώρα.

Το 2008 πρώτη σε απασχόληση ήταν η Κρήτη, ενώ το 2012 είναι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Αντίθετα έχει συρρικνωθεί πολύ το μερίδιο της Αττικής στη συνολική απασχόληση. Πέρυσι την είχε υποσκελίσει σε απόλυτους αριθμούς η Περιφέρεια Μακεδονίας – Θράκης, ενώ φέτος την ξεπέρασε και η περιοχή των Ιονίων Νήσων.

Ένα ενδιαφέρον και σχετικά πρωτόγνωρο φαινόμενο που παρατηρήθηκε κατά το 2012, είναι ο μεγάλος αριθμός μονάδων χαμηλών κατηγοριών που παρέμειναν κλειστές το μήνα Μάιο. Το 12,8% των ξενοδοχείων 1 αστέρος, το 10,3% των 2 αστέρων και το 6,9% των 3 αστέρων, δε λειτούργησαν καθόλου το Μάιο. Τα ξενοδοχεία των 4 και 5 αστέρων λειτουργούσαν στο σύνολό τους, αλλά και έτσι ακόμα τα κλειστά ξενοδοχεία αποτελούσαν το 4,3% του συνολικού δυναμικού της χώρας. Πρόκειται για ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη, καθώς φαίνεται πως η τουριστική περίοδος στα ξενοδοχεία της ηπειρωτικής χώρας είναι διαρκώς μειούμενη.

Εκτίμηση της Συνολικής Απασχόλησης στα Ξενοδοχεία ανά Περιφέρεια και Κατηγορία
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ	5****		4****		3***		2**		1*		Σύνολο		Σύνολο		Δ%
2012													2011		2012/11
	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος	Μάιος	Αύγου-στος
ΑΤΤΙΚΗ (χωρίς νησιά)	4.916	4.949	2.611	2.720	1.190	1.207	1.213	1.193	306	306	10.236	10.374	11.027	11.298	-7,2%	-8,2%
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ (χωρίς Αττική)	289	312	786	1.039	859	1.150	673	1.124	0	105	2.608	3.731	2.750	3.584	-5,2%	4,1%
ΗΠΕΙΡΟΣ-ΘΕΣΣΑΛΙΑ	762	923	955	1.196	852	1.095	946	1.407	271	266	3.786	4.887	5.525	6.207	-31,5%	-21,3%
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ-ΘΡΑΚΗ	3.765	4.559	3.485	4.516	2.837	3.654	1.849	2.517	741	1.192	12.677	16.438	11.597	14.755	9,3%	11,4%
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ	3.382	4.377	1.443	1.915	1.286	1.853	961	1.308	76	160	7.148	9.613	8.813	11.448	-18,9%	-16,0%
ΝΗΣΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ	337	401	390	539	627	940	444	836	58	101	1.854	2.818	2.516	3.101	-26,3%	-9,1%
ΚΡΗΤΗ	6.923	8.954	7.488	9.320	3.629	4.252	3.513	4.366	490	679	22.043	27.569	20.453	25.096	7,8%	9,9%
ΚΥΚΛΑΔΕΣ-ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ	5.872	7.487	10.255	13.069	3.871	4.778	3.481	4.936	376	584	23.855	30.854	23.060	29.732	3,4%	3,8%
ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ	1.700	1.995	3.236	4.055	2.709	3.886	2.343	3.519	166	253	10.155	13.707	10.890	13.867	-6,8%	-1,2%
ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ	27.946	33.956	30.650	38.368	17.859	22.815	15.424	21.207	2.483	3.645	94.361	119.992	96.631	119.088	-2,3%	0,8%
Πηγή: Έρευνα πεδίου ΙΤΕΠ για την πορεία και τις εξελίξεις στα ξενοδοχεία, 2012

Αλλοδαποί

Αξιοσημείωτο στοιχείο που προκύπτει από την εξέλιξη της απασχόλησης είναι ότι το 2012 συρρικνώθηκε αισθητά ο αριθμός των αλλοδαπών που εργάζονται στα ελληνικά ξενοδοχεία.

Τον Μάιο του 2012 το ποσοστό των αλλοδαπών εργαζομένων περιορίστηκε στο 20,48% και τον Αύγουστο στο21,42% του συνόλου των απασχολουμένων. Συγκριτικά με το 2011, ο αριθμός των αλλοδαπών εργαζομένων μειώθηκε κατά 7,3% το Μάιο και κατά 8,4% τον Αύγουστο. Η υψηλότερη μείωση στην απασχόληση αλλοδαπών καταγράφεται στα ξενοδοχεία της ηπειρωτικής χώρας των μεσαίων κατηγοριών. Αύξηση του ποσοστού εμφανίζεται μόνο στα ξενοδοχεία χαμηλών κατηγοριών του Νοτίου Αιγαίου και της Κρήτης. Η έρευνα του ΙΤΕΠ διαπιστώνει ότι στις τοπικές κοινωνίες λειτουργούν τα αντανακλαστικά της κοινωνικής αλληλεγγύης. Δηλαδή ξενοδόχοι στηρίζουν την απασχόληση των νέων που κατάγονται από την περιοχή τους, αψηφώντας την αναγκαιότητα για περιορισμό του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεών τους.